Laatst hoorde ik de kinderen uit de buurt vreselijk lol hebben. De ene helft stond op het balkon en de andere helft stond beneden en ze waren naar elkaar aan het roepen en dingen naar beneden aan het gooien en weer terug naar boven aan het gooien en uiteindelijk werd het een totale chaos. Toen moeders oververhit thuiskwam met tassen vol met boodschappen barstte ze natuurlijk uit in een woedende tirade dat dit absoluut niet de bedoeling was en dat ze alle rotzooi zelf weer moesten opruimen. Zoals kinderen dat natuurlijk doen had niemand schuld en wees iedereen met zijn vinger naar de ander. Het geschreeuw tegen elkaar bereikte op een bepaald moment zijn climax en nog net daarboven uit hoorde ik moeder roepen: “we gaan nu eerst allemaal een ijsje eten en daarna gaan jullie met z’n allen de troep opruimen, ongeacht wie het gedaan heeft!”. Dit had ze beter andersom kunnen doen, volgens het ABC model.
Het ABC Model
Een van de beste tools die ik ooit heb geleerd voor opvoeding is het ABC-model uit de toegepaste gedragsanalyse. Vanaf het moment dat ik dit toepaste werd het makkelijker om mijn kinderen aan te sturen en op zo een manier feedback te geven dat het ook echt aankwam. Ik heb het voorbeeld hierboven beschreven omdat het precies het tegenovergestelde is van wat er volgens het ABC-model gedaan dient te worden.
Veel mensen hebben het idee dat je bij een ander voor gewenst gedrag kan zorgen wanneer je iets vooraf maar zo goed mogelijk uitlegt. Maar het blijkt dat het achteraf geven van feedback veel meer invloed heeft op toekomstig gedrag dan de uitleg vooraf. De ABC van dit model staan dan ook voor de volgende drie dingen: Antecedent, hetgeen dat voorafgaat aan het gedrag; Behavior, het gedrag dat vervolgens vertoond wordt; Consequentie, hetgeen dat na het gedrag komt. In tegenstelling tot wat veel mensen denken is het beter om positief gedrag te belonen dan om negatief gedrag te straffen.
Belonen
Er zijn verschillende vormen van belonen:
- In principe werkt het het beste wanneer je positief gedrag beloond door complimenten te geven voor het gedrag. Het is heel belangrijk dat de complimenten die je geeft gaan over het gedrag/inzet van je kind en niet over wie ze zijn. Dus het is beter om te zeggen “wat heb je goed gewerkt” dan “wat ben je toch knap”.
- Positief gedrag kun je ook met materie belonen. De materiële beloning kan in de vorm van een cadeautje zijn of het lievelingseten van je kind maken, een lekker toetje of wat dan ook zolang je kind maar iets fysieks krijgt.
- Een derde manier van belonen die ook goed werkt is een sociale beloning, die je kan geven door samen iets leuks te doen of toe te staan dat je kind met vriendjes mag spelen.
Voordat je kind(eren) goed gedrag hebben vertoond is belonen met een ijsje dus een slecht plan, zoals het voorbeeld van de moeder hierboven. Sterker nog, een materiële beloning geven na negatief gedrag zorgt ervoor dat je het negatieve gedrag ook nog eens beloond en dus aanmoedigt of in elk geval in stand houd. Heel onverstandig dus.
Negatief gedrag negeren
Wat betreft negatief gedrag: volgens het ABC model negeer je dat gewoon. Geen aandacht op vestigen, wel even op een neutrale toon benoemen en vervolgens wel steeds aandacht geven aan alles wat wel goed gaat en op een bepaald moment zie je vanzelf het veranderen van gedrag. In het voorbeeld van de moeder hierboven: ze had beter op neutrale toon kunnen zeggen: ruim de troep op en daarna belonen met een ijsje. Ik heb het hier dus niet over probleemgedrag. Met probleemgedrag bedoel ik alle vormen van gedrag die storend zijn en daardoor een negatieve invloed hebben op het kind, op de omgeving of op de situatie. Zoals bijvoorbeeld driftbuien of niet luisteren bij peuters, spijbelen bij jongeren, of ruzie maken met andere familieleden. Bij probleemgedrag kan je het beste aan de slag gaan met NLP-technieken.
Probeer het uit
Met deze blog wil ik je uitnodigen om het ABC model eens een maand uit te proberen want het is gewoon een hele handige tool die je kan helpen als opvoeder. In het begin schrik je soms best wel van jezelf hoe vaak je eigenlijk tekeer gaat over alles wat niet goed ging in plaats van je hele wezen te focussen op alle positieve dingen. Het toepassen van het ABC model zorgt namelijk ook voor een hele fijne sfeer in huis, omdat de focus meer ligt op positief gedrag, het geven van complimentjes en beloningen, waardoor iedereen zich fijner gaat voelen. Omdat ik zelf mega fan ben van opvoeden en NLP en het ABC model heb ik er ook speciaal een training voor ontwikkeld en ik heb er ook een uitgebreid ebook over geschreven. Ook geef ik regelmatig awareness sessies over dit onderwerp, zie voor data mijn agenda.
Neem gerust een kijkje!
Mijn naam is Briseïs Scheiner en ik ben NLP coach en trainer en begeleid mensen al jaren op hun pad naar zelfontwikkeling. Ik kom allerlei thema’s op mijn levenspad tegen die ik graag deel via deze blogs. Uiteenlopende onderwerpen zoals mentale gezondheid, inspiraties, filosofie, opvoeding en zelfs huis tuin en keuken dingen komen aan het bod en ik vind het leuk als je er iets uit mee kan pikken of er een reactie op hebt.
Geef een reactie